24
24
Złocisty płyn, który dodaje smaku i aromatu do potraw, zawsze był obecny w kuchniach na całym świecie. To olej, który od setek lat towarzyszy nam w kulinarnych eksperymentach, a dziś jest nieodłącznym składnikiem zdrowej, zrównoważonej diety. Od oliwy z oliwek po olej kokosowy, bogactwo różnych rodzajów jest ogromne. Czy wiesz, że niektóre z nich mają właściwości lecznicze, a inne są doskonałymi źródłami niezbędnych dla organizmu kwasów tłuszczowych? Przyjrzymy się bliżej temu uniwersalnemu składnikowi kuchni i odkryjemy niektóre z jego tajemnic.
Historia i ewolucja
produkcji olejów:
- Pierwsze oleje
wytwarzano już w starożytności, m.in. na Bliskim Wschodzie i w Egipcie, z
nasion roślin, takich jak sezam, słonecznik czy len.
- W średniowieczu
oleje były wytwarzane w Europie, głównie z oliwek i rzepaku, a proces produkcji
z czasem ulegał doskonaleniu.
- Wraz z rozwojem przemysłu chemicznego i petrochemicznego, oleje syntetyczne zaczęły wypierać naturalne oleje roślinne. Jednak w ostatnim czasie zwiększyło się zainteresowanie ekologicznymi i naturalnymi produktami, co wpłynęło na wzrost popularności olejów roślinnych.
Rodzaje olejów:
- Oleje roślinne,
takie jak: oliwa z oliwek, olej rzepakowy, olej słonecznikowy, olej lniany,
olej kokosowy, olej sojowy i wiele innych.
- Oleje rybne,
takie jak tran, olej z wątroby rekina, olej z dorsza czy łososia, bogate w
kwasy omega-3 i witaminy.
- Oleje eteryczne, pozyskiwane z różnych części roślin, wykorzystywane m.in. w aromaterapii i kosmetyce.
Zastosowanie
olejów:
- W kuchni: oleje
roślinne używane są do smażenia, pieczenia, sałatek i innych potraw, z kolei
oleje rybne to popularny suplement diety.
- W kosmetyce:
oleje roślinne i eteryczne są wykorzystywane w kosmetykach do pielęgnacji skóry
i włosów, a także do masażu.
- W przemyśle: oleje są wykorzystywane m.in. w produkcji farb, lakierów i smarów.
Ciekawostki o olejach:
- Olej z wątroby
rekina był powszechnie stosowany w Norwegii i na Islandii, gdzie brakowało
witaminy D w diecie.
- Olej lniany
zawiera kwas alfa-linolenowy, który jest jednym z niewielu kwasów tłuszczowych,
których organizm nie potrafi sam syntetyzować i musi je dostarczać z
pożywieniem.
- W Starożytnym Egipcie
olej oliwkowy był tak cenny, że był wykorzystywany jako płatność w handlu.
- Najdroższym
olejem na świecie jest olej z nasion słonecznika "Manisha" z Węgier,
kosztujący nawet kilka tysięcy dolarów za litr.